خط فقر دست‌کم به ۱۲/۵ میلیون تومان رسید | جشنواره بهاری گرانی!

مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ حداقل هزینه‌های لازم برای داشتن یک زندگی آبرومند، هر روز گران و گران‌تر می‌شود. براساس اعلام رسمی مرکز آمار ایران، تورم نقطه‌به‌نقطه در خرداد امسال به ۴۷/۶ درصد رسیده است و این یعنی هر خانوار ایرانی برای استفاده از کالا‌ها و خدماتی که در خرداد ۱۳۹۹ خریده است، در خرداد امسال باید ۴۷/۶ درصد بیشتر هزینه کند و این درحالی است که در سال جدید، حقوق کارمندان تنها ۲۵ درصد و حقوق کارگران ۳۹ درصد افزایش یافته است، به‌طوری‌که براساس اعلام مرکز آمار ایران، تورم سالانه به ۴۳درصد و تورم ماهانه به ۵/۲ درصد رسیده است. اما در این بین، هزینه خانوار‌ها برای تامین کالا و خدمات نسبت‌به سال گذشته به‌طور متوسط ۴۷/۶ درصد افزایش یافته بود.

بررسی وضعیت گروه مختلف کالا و خدمات نیز نشان می‌دهد که به غیر از گروه ارتباطات که زیر ۲۰درصد و حدود ۱۱/۸ درصد نسبت‌به سال گذشته افزایش هزینه داشته است، افزایش قیمت بقیه کالا‌ها بیش از ۲۰درصد است و این درحالی است که ۱۶گروه کالایی و خدماتی بیشتر از ۵۰درصد افزایش هزینه داشته‌اند. اقلام، گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها نسبت‌به سال گذشته به‌طور متوسط ۶۲/۷ درصد گران شده و گروه خوراکی‌ها ۶۱/۹ درصد افزایش هزینه به خانوار‌های ایرانی تحمیل کرده است.‌ای دریغ از بهار ۹۹!

افزایش قیمت‌ها در سال ۹۹ بی‌سابقه بود. شرایط در سال ۱۳۹۸ نیز مشابه بود و این اتفاق درپی افزایش تحریم‌های ظالمانه و خروج آمریکا از برجام رخ داد. با این حال مقایسه آمار تورم در سال جاری با مدت مشابه سال گذشته، حکایت از افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها در سال ۱۴۰۰ دارد. براساس آمار‌های اعلامی ازسوی مرکز آمار ایران، تورم سالانه در خرداد ۱۴۰۰ به ۴۳ درصد رسیده است، این درحالی است که این رقم در خرداد ۱۳۹۹، تنها ۲۷/۸ درصد بوده است. همچنین مقایسه تورم نقطه‌به‌نقطه خرداد ۱۴۰۰ و ۱۳۹۹ بیانگر شیب رشد عجیب قیمت‌ها در یک سال اخیر است، به‌طوری‌که این رقم در خرداد ۱۳۹۹ تنها ۱۴/۹ درصد بود و ۳۲/۷ درصد کمتر از تورم نقطه‌به‌نقطه خرداد ۱۴۰۰ برآورد می‌شود.

جدال کارگران برای کسب حداقل کالری

براساس مصوبه شورای‌عالی کار ایران، حداقل حقوق کارگر بدون فرزند در سال جاری ۳ میلیون‌و ۷۰۷ هزار تومان است که به ازای یک فرزند ۲۶۳ هزار تومان به این رقم اضافه می‌شود، این درحالی است که براساس برآورد‌های رسمی ازسوی فعالان کارگری، این رقم حتی کفاف تامین نیاز خوراکی خانوار‌های کارگری را نمی‌دهد و اکنون زنگ خطر برای سایر نیاز‌های اساسی این خانوار‌ها ازجمله نیاز به بهداشت، آموزش و مسکن به صدا درآمده است.

با وجود اینکه میزان مطلوب انرژی در «سبد غذایی» ۲۵۰۰کیلوکالری است، برآورد‌ها از سبد غذایی با مقدار ۱۹۳۰کیلوکالری نشان می‌دهد که یک خانوار ۳/۳ نفره برای تامین حداقل خوراک ماهیانه خود، باید در دی ماه ۱۳۹۹ حدود ۲میلیون‌و ۶۲۲ هزار تومان هزینه می‌کرد. با احتساب تورم بخش کالا‌های خوراکی، اکنون این رقم در انتهای فصل بهار از ۳ میلیون تومان در ماه عبور کرده است، از این‌رو برآورد درآمد و هزینه نشان می‌دهد که درآمد کارگران حداقلی‌بگیر در بهترین حالت فقط تامین هزینه خوراک ماهیانه را پوشش می‌دهد.

خط فقر؛ ۱۲/۵ میلیون تومان

محاسبه رقم خط فقر در ایران همیشه با چالش‌های زیادی مواجه بوده است و همواره نهاد‌های زیادی در کشورمان به‌صورت مستقل به محاسبه این رقم می‌پردازند؛ به نحوی که با وجود اینکه نمایندگان کارگران در شورای‌عالی کار هنگام تعیین دستمزد ۱۴۰۰ یعنی در زمستان ۹۹ اعلام کردند که خط فقر برای یک خانواده چهارنفره، حدود ۹ میلیون‌و ۲۰۰ هزار تومان است، حمیدرضا امام‌قلی‌تبار، بازرس مجمع‌عالی نمایندگان کار، در پاییز سال گذشته اعلام کرد که خط فقر برای یک خانواده چهارنفره به ۱۰ میلیون تومان رسیده است.

حال اگر همان رقم ۹ میلیون‌و ۲۰۰ هزار تومان را به‌همراه تورم رسمی اعلام‌شده ازسوی مرکز آمار ایران در سال ۹۹ یعنی رقم ۳۶/۴ درصد مبنا بگیریم، می‌توان گفت که هم‌اکنون خط فقر خانواده‌های چهارنفره در کشورمان به بیش از ۱۲/۵ میلیون تومان رسیده است. این یعنی اگر یک خانواده چهارنفره درآمدی کمتر از ۱۲/۵ میلیون تومان در ماه داشته باشد، زیر خط فقر قرار گرفته است و از پس تامین نیاز‌های حداقلی خود برنمی‌آید.

توضیحات جدول: منظور از نرخ تورم نقطه‌ای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت‌به ماه مشابه سال قبل است. منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت‌به ماه قبل است. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت‌به دوره مشابه قبل از آن است.